موسیقی آرمانی _ حمیدرضا پورعابد ابیانه : حتما این مصرع معروف را شنیده اید: کار نیکو کردن از پر کردن است. اما باید گفت تمرین زیاد و مستمر لزوما به نتیجه مطلوب منتهی نمی شود؛ چرا که کیفیت تمرین (روش و شیوه ای که هنرجویان به هنگام تمرین اتخاذ می کنند) مهم تر به نظر می آید. بدین منظور مثالی ارائه شده است: فرض کنید فردی از شما بپرسد برای مسافرت از تهران به ورامین چند کیلومتر باید رانندگی کند و شما در پاسخ بگویید حدود پنجاه کیلومتر. وی پس از صد و پنجاه کیلومتر رانندگی با شما تماس می گیرد و می گوید به شهر قم رسیده است. .
حتما معتقد هستید که فرد مورد نظر زحمت کشیده و چه بسا تلاش بیشتری کرده است اما به دلیل انتخاب مسیر نادرست نه تنها به مقصد مورد نظر نرسیده بلکه از هدف دور شده است؛ لذا هر تلاشی به سرمنزل مقصود نخواهد رسید. بنابراین جمله درست عبارت است از: کار نیکو کردن از پر نیکو کردن است.
از این رو مدرسان باید آگاه باشند که توصیه به تمرینات طولانی مدت بدون ارائه روش هایی که موفقیت هنرجو را تضمین کند جز آن که خستگی و بی انگیزگی را در وی تقویت . و هنرجو را از ادامه تحصیل علم و فن موسیقی منصرف کند حاصلی نخواهد داشت. اهمیت رعایت این نکته در مورد آموزش به کودکان دو چندان می شود. کودکان علاقه ای به تمرینهای طولانی مدت ندارند. آنها می خواهند به فعالیتهایی بپردازند
که از پویایی و تحرک بیشتری برخوردار باشد. اینجاست که کیفیت آموزش بسیار حائز اهمیت است. برخی از نکات رفتاری که پیشرفت کودکان هنرجو را تضمین می نماید به قرار زیر است:
۱. مدرس همواره نام هنرجو را با پسوند آقا یا خانم صدا کند. چرا که رعایت این نکته سبب می شود هنرجوی خردسال احساس کند بزرگ شده است و این موضوع حس مسئولیت پذیری هنر جوی خردسال را دو چندان می کند.
۲. مدرس دقایقی از ابتدای کلاس را به حال و احوال پرسی از هنرجو اختصاص دهد چرا که این رفتار منجر به احساس آرامش در هنرجوی خردسال می شود.
- مدرس در هر جلسه از هوش و استعدادی که هنرجو دار است و خداوند به او اعطا کرده است سخن بگوید تا بدین وسیله احساس توانمندی و انگیزه در هنرجوی خردسال فراهم آید.
۴. مدرس از بازخواست و مواخذه کودک جدا خودداری کند.
۵. هنرجو نباید متوجه خستگی و ناراحتی مدرس شود چرا که در این صورت هنرجو دچار استرس و نگرانی می شود که آفت یادگیری است.
۶- مدرس نباید با صدای بلند با هنرجوی خردسال صحبت کند چرا که ممکن است به ایجاد حس ترس و وحشت درهنرجو بینجامد و فرایند آموزش را مختل کند.
۷. مدرس می تواند احساس رضایت خود را از هنرجو با روش های متفاوتی که در اختیار دارد بیان کند. این عمل باعث می شود تا هنرجو بیش از پیش به تمرین و ممارست بپردازد. برخی از این روشها عبارتند از: اهدای جلسات تشویقی به هنرجویان فعال، ابراز رضایت مندی با تشکر از زحمات هنرجو و یا نوشتن کلمه «آفرین» در دفتر یا کتاب هنرجو.
البته نکات بسیار دیگری نیز می توان نام برد. شاید این نکات در ظاهر ساده و پیش پا افتاده به نظر رسد. اما رعایت آنها از سوی مدرس نتایج شگرفی به دنبال خواهد داشت.
علاوه بر نکات کلیدی فوق که مرتبط با رفتار مدرس است، کمیت و کیفیت آموزش موسیقی به خردسالان نیز از اهمیت بسیار برخوردار است.
بهترین سن آموزش حدود شش سالگی است. در این سن خردسال می تواند بدون نیاز به دانستن الفبای زبان فارسی به یادگیری کاملا علمی موسیقی بپردازد. در بدو آموزش مدرسان معمولا با مسأله چگونگی آموزش اسامی نت ها و همچنین موقعیت نتها در پنج خط حامل به هنرجویان خردسال مواجه می شوند. به منظور آموزش نام نت ها به عنوان الفبای موسیقی به خردسالان روش زیر پیشنهاد می شود:
ابتدا مدرس نام نت ها را با صدای رسا، یکی یکی بیان کند و اجازه دهد تا هنرجوی خردسال تکرار کند. پس از حصول موفقیت در این مرحله نوبت به آن می رسد که نام نت ها توسط مدرس در دو گروه خوانده شود. گروه اول شامل چهار نت ( دو - ر - می - فا) و گروه دوم شامل سه نت باقی مانده (سل - لا - سی). مدرس باید پس از بیان هر گروه اجازه دهد تا هنرجوی خردسال نتهای خوانده شده را در قالب گروههای مذکور تکرار کند. موفقیت در این مرحله نیز راه را برای ورود به مرحله سوم هموار می سازد. در این مرحله مدرس تمامی هفت نت را به طور متوالی می خواند و اجازه میدهد هنرجوی خردسال نیز تقلید کند. پس از چند مرتبه تکرار اسامی نتها اینک هنرجو می تواند همه نتها را از حفظ نام ببرد. پس از آن که هنرجوی خردسال در نام بردن نتها به مهارت رسید نوبت به آن می رسد که نام و موقعیت نتها را در پنج خط حامل بیاموزد.
در این مرحله مدرس باید از هنرجو بخواهد تا کف یکی ازدستان خود را روبروی خود بگیرد در این حال انگشت کوچک در پایین و انگشت شست در بالا قرار می گیرد. سپس مدرس با انگشت سبابه به انگشتان دست هنرجو اشاره می کند و اسامی انتها را مانند آنچه که در پنج خط حامل با کلید سل روی خطوط قرار می گیرد به انگشتان دست هنرجو نسبت می دهد. بدین ترتیب اسامی نتهای «می»، «سل»، «سی»، «ر» و «فا» به ترتیب از پایین به بالا به انگشت کوچک، انگشتری میانی، سبابه و شست منسوب می شود. این عمل با این جمله موزون تکرار می شود: می، سل، سی، ر، فا روی خط
با اندکی تکرار هنرجو می تواند این عمل را همراه با جمله موزون توأمان و از حفظ اجرا کند. سپس نوبت به آن می رسد که مدرس با انگشت سبابه مابین انگشتان هنرجو را نشان دهد و اسامی نتها را مانند آنچه که در پنج خط حامل با کلید سل میان خطوط قرار می گیرد به لابه لای انگشتان دست هنرجو نسبت دهد. بدین ترتیب مابین انگشت کوچک و انگشتری را «فا»، مابین انگشت انگشتری و میانی را «لا»، مابین انگشت میانی و سبابه را «د» ، همچنین مابین انگشت سبابه و شست را «می» نام گذاری کند. این عمل با این جمله موزون همراه می شود: فا، لا، د، می بین خط.
باز هم با اندکی تکرار هنر جو می تواند این عمل و جمله موزون را توأمان و از حفظ اجرا نماید. بعد از این مرحله نوبت به آن می رسد که مدرس با انگشت سبابه بالای شست هنرجو و سپس زیر انگشت کوچک هنرجو را نشان دهد و این دو عمل را با این جمله موزون همراه سازد: بالای بالا «سل»، | پایین پایین «ر». .
بدین ترتیب هنرجو در کوتاه ترین زمان ممکن نام و موقعیت نتها را در پنج خط حامل با کلید سل می آموزد.
پس از آن که هنرجو در این مورد نیز به مهارت رسید، مدرس از هنرجو می خواهد که نام نت ها را بر روی حامل با کلید سل و با کمک گرفتن از انگشتان دست و جملات موزونی که آموخته بیان کند. بدین ترتیب که اگر نت بر روی خطوط حامل قرار گرفته است هنرجو جمله موزون انتهای روی خطی را زمزمه کند تا به نت مورد نظر برسد و اگرنت مابین خطوط حامل قرار گرفته است، هنرجو جمله موزون نت های بین خطی را زمزمه کند تا به نت مورد نظر برسد.
لینک آموزشگاه موسیقی آریانا :
Www.ArianaMusic.ir
